Terminy stosowania nawozów
Opublikowano 02-02-2023Stosowanie nawozów mineralnych ze względu na terminy dzielimy na przedsiewne i pogłówne. Te pierwsze wymagają wymieszania z glebą przed lub w czasie siewu, lub sadzenia.
W nawożeniu przedsiewnym sprawdzają się składniki lub ich formy, które nie są łatwo wypłukiwane poza zasięg korzeni roślin. Zaliczamy do nich: fosfor, potas, azot amonowy i amidowy. Stosujemy je w uprawie zbóż ozimych, zbóż jarych, rzepaku ozimego, kukurydzy, buraka cukrowego, ziemniaków, warzyw i roślin strączkowych.
Kiedy stosujemy makroskładniki?
- Azot
Azot to najważniejszy składnik plonotwórczy, który powinniśmy stosować na krótko przed największym zapotrzebowaniem na niego przez roślinę. Większość azotu teoretycznie powinna być zastosowana pogłównie, natomiast niewielka ilość przy zbożach ozimych, rzepaku ozimym zastosowana przedsiewnie w nawozach wieloskładnikowych NPK, które zawierają azot amonowy. Ta mała ilość zapewnia optymalny rozwój przed spoczynkiem zimowym.
W przypadku kukurydzy spora część rolników stosuje całą dawkę nawozu przedsiewnie i podczas siewu. Najlepsza jest tutaj dłużej działająca forma azotu, czyli amidowa i amonowa. Dlatego część dawki N stosowana jest przed siewem, np. w moczniku, a reszta w jego trakcie w fosforanie amonu. W plantacjach wysoko plonujących można część dawki azotu zastosować pogłównie. Podobnie jak w kukurydzy azot podaje się zbożom jarym, a szczególnie jęczmieniowi browarnemu. Ze względu na niską zawartość białka w ziarnie musi być dostarczony roślinom całościowo przedsiewnie w formie amonowej lub amidowej.
- Fosfor
Fosforem nawozimy na etapie przygotowania gleby pod roślinę następczą. W uprawie orkowej nawóz fosforowy lub wieloskładnikowy najlepiej wysiewać przed orką. Składnik nie ulega wymyciu z gleby, więc całą jego dawkę można zastosować jesienią lub wiosną przed siewem roślin. Termin stosowania fosforu przedsiewnie obejmuje wszystkie rośliny uprawne. Nie powinniśmy stosować fosforu pogłównie , ponieważ może zostać przemieszony w glebie w wyniku np. opadów deszczu.
- Potas
Stosujemy przedsiewnie, jednak niecałą dawkę jednorazowo. Termin stosowania potasu zależy od samego nawozu i rośliny. W uprawach wrażliwych na chlorki np. cebula i ziemniaki należy stosować nawozy niezawierające tego pierwiastka, czyli siarczany bliżej terminu siewu czy sadzenia. Drugą opcją jest zastosowanie soli potasowej jesienią przed orką.
- Siarka
Pierwiastek ten jest szybko wymywany z gleby. Siarka lepiej przemieszcza się w roślinie od korzeni w górę do liści, więc najlepiej stosować nawozy zawierające siarkę doglebowo. Gatunkom siarkolubnym takim jak: rzepak, gorczyca, kapusta czy cebula pierwiastek podajemy pierwszą dawką wiosenną , np. w siarczanie amonu, magnezu czy potasu lub nawozach wieloskładnikowych z dodatkiem tego składnika.
- Magnez
Składnik ten ze względu na to, że, jest łatwo wymywany z gleb, powinien być regularnie podawany np. w formie wapnia magnezowego, które podnoszą odczyn gleby. W nawozach mineralnych magnez stosujemy przedsiewnie, np. w postaci minerałów takich jak kizeryt (siarczan magnezu), saletrzaku czy nawozach wieloskładnikowych. Bardzo powszechne jest nalistne stosowanie magnezu podczas wegetacji roślin. Można kilkakrotnie stosować roztwór siarczanu magnezu. Stężenie nie powinno być wyższe niż 5%.
Kiedy stosujemy mikroskładniki?
Mikroelementy najczęściej stosujemy nalistnie, co jest dobrym sposobem ich podawania. Rośliny przede wszystkim pobierają wszystkie składniki przez korzeń, więc powinny one znajdować się w glebie. Nawożenie nalistne może być tylko uzupełnieniem. Doglebowo mikroelementy stosuje się przedsiewnie w postaci soli, np. siarczanu miedzi czy manganu lub w nawozach wzbogaconych w mikroskładniki. Doglebowe stosowanie takich nawozów służy długofalowej poprawie dostępności mikroskładników. Znajdują się one w oborniku i coraz częściej są komponentem nawozów donasiennych.
Zakaz stosowania nawozów mineralnych dotyczy tylko azotu i tylko na obszarach OSN. Nawozów azotowych nie można stosować w terminie od 1 grudnia do końca lutego. Poza obszarami OSN można stosować nawozy mineralne cały rok. Nawozów nie można stosować podczas opadów deszczu.